Sérþjónusta kirkjunnar

Þjónusta prests fatlaðra nær yfir þá staði þar sem fólk með fötlun lifir og starfar svo sem á heimilum, sambýlum, vinnustöðum, stofnunum og skólum. Starfið einkennist af ferðum til og frá þessum stöðum sem og samskiptum við fólk með þroskahömlun, aðstandendur og fagfólk.

Prestur fatlaðra er með fasta viðtalstíma á skrifstofu sinni í Grensáskirkju mánudaga til föstudaga frá klukkan 10 til 12, en einnig fasta viðtalstíma einu sinni í viku á fjórum vinnustöðum fyrir fólk með þroskahömlun.

Prestur fatlaðra fer í heimsóknir og húsvitjanir á vinnustaði, skammtímavistanir, heimili fatlaðra og fleiri staði. Annan hvern fimmtudag yfir vetrartímann er boðið upp á helgihald og samverur í Grensáskirkju milli klukkan 16 og 17.

Eitt umfangsmesta verkefni starfsins er fermingarfræðsla ungmenna með þroskahömlun. Fermingarfræðslan fer fram einu sinni í viku í grunnskólum víðsvegar um höfuðborgarsvæðið og utan þess. Auk þess er boðið upp á samverustundir í Grensáskirkju einu sinni í mánuði með fermingarbörnunum og aðstandendum þeirra.

Hluti starfans er jafnframt að kynna málefni fatlaðra sem víðast innan kirkjunnar og vera öðrum prestum innan handar hvað varðar þjónustu við einstaklinga með fötlun. Fyrirlestrar, erindi og námskeið eru haldin á hverju ári fyrir hin ýmsu félagasamtök, stofnanir og fagaðila sem tengjast málefnum fatlaðra.

Mitt í allri mannréttindabaráttu stendur Þjóðkirkjan og hlutverk hennar í mannréttindabaráttu fatlaðs fólks er að gæta þess að fólk hafi rými og rödd innan samfélagsins og minna stöðugt á að öll erum við sköpuð í mynd Guðs og þess vegna höfum við öll hvert og eitt mikilvægu hlutverki að gegna í þessum heimi. Fatlaðir eru hluti af litrófi sköpunarinnar og dýrmætur og nauðsynlegur hluti af hverju einasta samfélagi.

Prestur fatlaðra er sr. Guðný Hallgrímsdóttir.

Fangaprestur sinnir þeim 180 föngum sem eru í afplánun hverju sinni. Fangaprestur fer reglulega í öll fangelsin og starfar mest við sálgæslu og helgihald, kyrrðarstundir og guðsþjónustur. Fangaprestur sinnir föngum og aðstandendum þeirra auk þess sem þeir vinna með félagasamtökum, hreyfingum og stofnunum er láta sig varða hag fanga. Þar að auki sinna þeir fangavörðum og öðru starfsfólki fangelsanna. Fangelsin á Ísland eru fjögur, Litla-Hraun, fangelsið að Sogni í Ölfusi, fangelsið á Hólmsheiði og Kvíabryggja á Snæfellsnesi.

Eins eru einstaka viðburðir og námskeið hluti af starfinu, þar sem leitast er við að mæta þörfum skjólstæðinganna. Í sálgæsluviðtölum er unnið með reynslu, innan veggja fangelsanna og utan. Það er áfall að vera í fangelsi og mörg eiga mikla áfallasögu áður en stigið er inn fyrir veggja fangelsanna og eiga fangaprestar í miklu og góðu samstarfi við annað fagfólk á vettvangi. Samstarfsfólk fangaprests eru til að mynda fangaverðir, heilbrigðisstarfsfólk Heilsugæslunnar og starfsfólk Geðheilsuteymis fangelsanna.

Margir fangar eiga börn og mikilvægt er að hlúa að viðeigandi tengslavinnu. Sr. Sigrún Margrétar Óskarsdóttir hafði frumkvæði að tilraunaverkefni sem ber vinnuheitið Bjargráð þar sem tveir fjölskyldufræðingar starfa í hlutastarfi við að sinna aðstandendum fanga. Í því sérþjónustustarfi sem fangaprestsstarfið er skiptir sköpum að hafa getuna til að starfa á þvertrúarlegum forsendum.

Það felur í sér að fangaprestur leitar leiða til að mæta öllum, óháð trúar- og lífsskoðunum, tekur þátt í því að valdefla heilbrigt trúarlíf einstaklingsins hvaða leið sem viðkomandi fer. Þannig er fangaprestur oft brúarsmiður í starfi sínu og leitast við að hjálpa einstaklingum að finna andlegan farveg, oft með því að eiga samtöl við sína trúarleiðtoga, presta, kennara, o.s.frv.

Ávallt er það boðskapur Krists sem mótar starfið og veitir sitt leiðarljós: Því hungraður var ég, og þér gáfuð mér að eta, þyrstur var ég, og þér gáfuð mér að drekka, gestur var ég, og þér hýstuð mig, nakinn og þér klædduð mig, sjúkur og þér vitjuðuð mín, í fangelsi var ég, og þér komuð til mín. (Matt.25:35-36)

Fangaprestur hefur starfað á vegum Þjóðkirkjunnar frá árinu 1970.

Prestur fanga í dag er sr. Hjalti Jón Sverrisson.

Kirkja heyrnarlausra hefur verið starfandi frá árinu 1981 og hefur skapað sér stóran sess í samfélagi heyrnarlausra hér á landi. Söfnuðurinn er ekki bundinn við ákveðna sókn heldur nær yfir allt landið þar sem táknmálstalandi einstaklingar búa.

Prestur heyrnarlausra sér um kirkjulegar athafnir fyrir heyrnarlausa og fjölskyldur þeirra. Messað er í Grensáskirkju að jafnaði einu sinni í mánuði og syngur kór heyrnarlausra á táknmáli í messunum. Eftir messu er boðið upp á messukaffi og notalegt spjall.

Prestur heyrnarlausra hefur aðsetur í Grensáskirkju þar sem hann hefur skrifstofu og aðstöðu til þess að taka á móti fólki. Þá fer prestur heyrnarlausra einnig reglulega í heimsóknir á sjúkrastofnanir, hjúkrunarheimili og heim til þeirra sem þurfa á slíkri þjónustu að halda.

Prestur heyrnarlausra vinnur einnig náið með Félagi heyrnarlausra og tekur þátt í samverustundum eldri heyrnarlausra sem fara fram vikulega á hjúkrunarheimilinu Mörk. Mikil ánægja er með þessar stundir og aðbúnaður í Mörkinni er allur til fyrirmyndar, fallegt umhverfi og heilmikið líf.

Prestur heyrnarlausra er sr. Kristín Pálsdóttir.

Prestar innflytjenda eru í þjónustu við innflytjendur og flóttafólk á Íslandi.

Þeir boða fagnaðarerindi Jesú Krists meðal innflytjenda og flóttafólks og veita einnig praktíska aðstoð eftir þörfum safnaðarins, sem felur í sér sálgæslu, biblíufræðslu, skírnarfræðslu og svo framvegis.

Prestar innflytjenda eru tilbúnir að veita öllum söfnuðum Þjóðkirkjunnar aðstoð hvað varðar innflytjendur og flóttafólk svo að sérhver söfnuður skapi sér tækifæri til að taka á móti fólki af erlendum uppruna og auðga fjölbreytleika í safnaðarlífi. Aðalstarfsvettvangur presta innflytjenda er Alþjóðlegi söfnuðurinn sem hefur aðsetur í Breiðholtskirkju og er helgihald á ensku alla sunnudaga kl. 14 nema í kringum verslunarmannahelgi og áramót. Bænastundir utan Breiðholtskirkju eru haldnar reglulega og þá auglýstar sérstaklega.

Prestar innflytjenda og flóttafólks eru sr. Árni Þór Þórsson og sr. Toshiki Toma.

Sjúkrahúsprestar og sjúkrahúsdjáknar starfa innan sjúkrastofnana og leitast við að hlúa að andlegri heilsu og velferð manneskjunnar.

Skilyrði þess að geta starfað sem sjúkrahúsprestur eða sjúkrahúsdjákni er framhaldsnám í háskóla á sviði sálgæslu og áfallafræða og/eða annarra meðferðarfræða.

Þjónusta sjúkrahúspresta og sjúkrahúsdjákna byggir á heildrænni nálgun og sýn á manneskjuna og nær til allra sem hana vilja þiggja óháð trú eða lífsafstöðu, sjúklinga, aðstandenda sem og starfsfólks. Sjúkrahúsprestar og sjúkrahúsdjáknar starfa náið með þverfaglegum teymum heilbrigðisstarfsfólks.

Eftirtaldir þættir falla undir meginstarfssvið sjúkrahúspresta og djákna:

Sálgæsla

Sálgæsla á sjúkrahúsi felur í sér stuðning og samfylgd á ákveðnu tímabili í lífi fólks, þar sem verið er að takast á við sjúkdóma, ástvinamissi og áföll. Sálgæslan byggir á nærveru og mikilvægi þess að mæta hverri manneskju þar sem hún er stödd af umhyggju og virðingu. Leitast er við að styðja fólk í tilvistarlegri baráttu svo sem sorg, kvíða og depurð, í þeim breytingum sem það stendur frammi fyrir sem og áskorunum sem verið er að takast á við.

Í sálgæslu, sem meðal annars fer fram í formi samtala/viðtala, er lögð áhersla á hlustun á hið sagða sem og ósagða, tilfinningalega úrvinnslu sem og að virkja möguleg bjargráð. Sérstakar kveðjustundir við dánarbeð standa öllum til boða þar sem syrgjendur fá rými til að kveðja látinn ástvin. Jafnframt sinna sjúkrahúsprestar og sjúkrahúsdjáknar eftirfylgd og aðstoða við að koma málum í farveg fyrir frekari sorgarúrvinnslu.

Stuðningur og sálgæsla við starfsfólk fer fram bæði í hópum og á einstaklingsgrunni og taka sjúkrahúsprestar og sjúkrahúsdjáknar að sér að leiða handleiðsluhópa starfsfólks sem og viðrunarfundi.

Helgihald

Boðið er upp á samverustundir og helgihald þar sem markmiðið er að skapa svigrúm fyrir sjúklinga, aðstandendur og starfsfólk til að sækja sér andlegan styrk og næringu í krefjandi aðstæðum.

Fræðsla

Fræðsla fer fram bæði innan og utan sjúkrahúss. Fræðslan beinist meðal annars að sjúklingum, aðstandendum, starfsfólki og nemum í heilbrigðisgreinum. Innihald fræðslu snýr einkum að mannlegum viðbrögðum við sorg og áföllum, inntaki sálgæslu sem og hagnýtum upplýsingum er varða ástvinamissi.

Sjúkrahúsprestar eru:

Landspítali - Háskólasjúkrahús
Sr. Ása Björk Ólafsdóttir
Sr. Eysteinn Orri Gunnarsson
Sr. Guðlaug Helga Ásgeirsdóttir, sjúkrahúsprestur þjóðkirkjunnar
Sr. Gunnar Rúnar Matthíasson, deildarstjóri sálgæslu sjúkrahúspresta og sjúkrahúsdjákna á Landspítala
Sr. Hjördís Perla Rafnsdóttir
Sr. Ingólfur Hartvigsson
Sr. Ragnheiður Katla Laufdal Ólafsdóttir
Sr. Sveinbjörg Katrín Pálsdóttir
Sr. Þorgeir Albert Elíesersson

Sjúkrahúsið á Akureyri

Sr. Svavar Alfreð Jónsson