Þorvaldur Víðisson

02. febrúar 2025

• 4. sunnudagur eftir þrettánda

Biðjum:

Vertu Guð faðir, faðir minn,

í frelsarans Jesú nafni.

Hönd þín leiði mig út og inn,

svo allri synd ég hafni. Amen.

Náð sé með yður og friður frá Guði föður vorum og Drottni Jesú Kristi. Amen.

Hver er jafningi Guðs?

Í Jesaja spádómsbók spyr Guð fyrir munn spámannsins: Hver er jafningi minn? Sú spurning gefur til kynna að eitthvað sé það í mannsins lífi sem getur tekið sæti Guðs. Hver er jafningi Guðs, jafn mikil virði. Hvað getur það verið? Er það eitthvað?

Getur eitthvað annað tekið sæti Guðs?

Nei, í raun ekki.

Það er einmitt það sem Guð, fyrir munn spámannsins er að minna á. Guð er skapari heimsins, yfir öllu, undir öllu, í lífinu miðju, og hvarvetna. Það er Guð sem er allt í öllu.

En hvers vegna að minna á þetta? Fyrir hvern skiptir það máli?

Jú, það skiptir máli fyrir manninn að gleyma því ekki að það sé til Guð. Að það sé Guð sem sé einmitt skapari alls sem er, yfir og allt um kring, með eilífri blessun sinni.

Já, það er nefnilega blessun sem fylgir því að meðtaka þann sannleika að Guð sé á sínum stað.

Það er vont ef við höfum sett einhvern annan, eða eitthvað annað, í sæti Guðs. Slíkt getur hent, og er það þá oftast okkur til vandræða.

Annað skrefið hjá Vinum í bata og einnig í 12 sporum AA samstakanna fjallar einmitt um þetta, það hljómar svona: „Við fórum að trúa að máttur, okkur æðri, gæti gert okkur heil að nýju.“ Já, máttur okkur æðri. Guð.

Það að finna Guð getur einmitt gert okkur heil og heilbrigð. Ef við höfum Guð með í för, þá eigum við samfylgd við hið góða. Slík samfylgd veitir ljós og blessun.

Skuldið ekki neinum neitt

Í ritum Biblíunnar birtist ómæld speki. Speki, svo djúp að maðurinn nær aldrei að fullu til botns. Alltaf kemur viskan manni á óvart, sem finna má í ritum Biblíunnar. Alltaf snúa textarnir einhverju nýju að manni, sem getur haft áhrif til góðs á lífið manns, hér og nú.

Í Rómverjabréfinu minnir postulinn viðmælendur sína á boðorðin og svo boðorðið sem er æðst allra boðorða. Gamla testamentið er uppfullt af ýmsum boðorðum, þeirra þekktust eru boðorðin tíu, sem postulinn reifar í pistli dagsins. En svo rappar hann þeim saman í eitt boðorð, eins og Jesú hafði gert.

Og hvert er þá æðsta boðorðið?

Um hvað fjallar æðsta boðorðið?

Jú, kærleikann.

Því kærleikurinn gerir náunganum ekki mein, þess vegna er kærleikurinn uppfylling alls lögmálsins, segir postulinn.

Uppfylling lögmálsins þýðir, að með því að elska og lifa lífinu í samfylgd við hið góða, þar með erum við að fara eftir öllum hinum lögmálunum, reglunum og siðunum. Þar sem kærleikurinn fær að ríkja þar er Guðs vilji, þar þarf ekki að tíunda fleiri reglur og lög.

Jesús svaf

Þetta eru dæmalausar frásögur, leiðbeiningar og dæmisögur sem við rifjum ávallt upp í helgihaldi kirkjunnar á sunnudögum.

Þessi klassíska saga um Jesú og lærisveinanna úti á vatninu þar sem Jesús stillti storminn og lægði öldurnar, er guðspjallatexti dagsins.

Ég man þegar ég var í Vatnaskógi sem lítill drengur, þá heyrði ég þessa sögu. Það var einn af leiðtogunum sem sagði okkur þessa frásögu í litlum hópi. Það var góður andi, við vorum nýbúnir að vera úti á vatni fyrr um daginn, höfðum leikið okkur í fótbolta, farið inn í skóg og átt ævintýra dag, einn af mörgum.

Þá sagði þessi ljúfi leiðtogi okkur þessa sögu. Ég var alltaf að bíða eftir að hann myndi segja: „Djók – Jesús stillti ekkert storminn!“

En nei, hann sagði ekki „djók!“ Því ljóst var að hann trúði því að Jesús hafði í frásögunni, raunverulega stillt storminn.

Já, það er einmitt þannig, og ekki bara þarna í þessari gömlu sögu. Jesús stillir storminn enn í dag, stillir storminn í hjörtu þeirra sem trúa. Með trúna í för geta kraftaverkin gerst. Trúin flytur fjöll, stendur á einum stað. Með trúnni gerast óvæntir hlutir, jafnvel kraftaverk.

Kraftaverk

Það að lifa, er út af fyrir sig kraftaverk. Það er kraftaverk að fá að vera til, sjá og heyra, skynja og elska. Allt er okkur veitt af óendanlegri náð Guð, það er náðugur Guð sem hefur allt líf í höndum sér, upphaf og endi, sorg og gleði. Þar er Guð með nærveru, huggun og styrk.

Guðspjall dagsins fjallar einmitt um kraftaverk, er Jesús stillir storminn.

Hvað er átt við með kraftaverkum trúarinnar? Alltof oft eru kraftaverk trúarinnar smættuð niður á svið hins sýnilega, snertanlega, þau á að vera unnt að rannsaka. Kraftaverk trúarinnar eru þá stundum kölluð óútskýrð lækning, spámannlegt innsæi, endurlífgun frá dauða, eða annað slíkt. Eins er orðið kraftaverk stundum notað yfir giftusamlega björgun eða óvæntan viðsnúning atburða til góðs. Þá hafa sumir jafnvel gert tilraunir til að staðfesta með rannsóknum hvort kraftaverk séu til.

Allar þessar ólíku aðferðir við að nálgast orðið eiga það sameiginlegt að líta á kraftaverk sem sýnilega breytingu í raunheimum, sem ekki verði útskýrð á náttúrulegan máta út frá orsök og afleiðingu. Um leið og skilningur manna eykst eru fyrirbæri sem áður voru talin kraftaverk nú útskýrð á náttúrulegan máta. Svið kraftaverkanna er með þessum skilningi takmarkað við stöðugt minnkandi rými mannlegrar fáfræði.

Ólíkt hugmyndinni um kraftaverk sem hægt er að rannsaka í raunheiminum, þá er kraftaverk trúarinnar ekki endilega sýnilegt í efnisheiminum. Það tengist umbreytingu á okkar innri, huglæga heimi (þótt afleiðingarnar geti verið breyting í efnisheiminum), allt breytist í lífi þess sem öðlast reynslu af kraftaverkum trúarinnar. Sá reynir umbreytingu, umskipti og endurfæðingu. Á meðan ekkert í heiminum þarf að breytast, helst ekkert í heiminum óbreytt.

Sá sem verður fyrir slíku kraftaverki getur ekki afneitað því með góðu móti, umbreytt tilvera hans staðfestir að það hafi orðið. Þó að uppspretta kraftaverksins sé óljós er staðreynd þess hafin yfir allan vafa.

Þess háttar kraftaverk er ekki hægt að hlutgera í heiminum þannig að heimspekingar geti notað það sem grundvöll rökræðu eða vísindamenn grandskoðað það, öðru nær, kraftaverkið breytir því hvernig við sjáum alla hluti í heiminum.

Þetta er kraftaverk trúarinnar og það eru slík kraftaverk sem allar frásögur Biblíunnar um sýnilega breytingu í raunheimum, benda til. Frásagnirnar sjálfar tjá ekki kraftaverk trúarinnar, heldur draga þær okkur að kraftaverkunum.

Í gegnum náðargjafir okkar fáum við síðan tækifæri til að láta um okkur muna hér í heiminum, okkur og öðrum til gæfu og blessunar, og Guði til dýrðar.

Ávextir trúarinnar í hversdagslífinu birtast þar sem fólk sýnir öðrum mildi, í hörðum heimi, þar sem lífið fær að njóta vafans, þar sem fólk svarar illu með góðu, þar sem hagsmunir annarra fá að trompa okkar eigin hagmuni. Grunnur slíkrar trúar er elskan, en um hana segir einmitt postulinn: „Þú skalt elska náunga þinn eins og sjálfan þig.“ Kærleikurinn gerir ekki náunganum mein. Þess vegna er kærleikurinn uppfylling lögmálsins. Og á öðrum stað segir postulinn: Blessið þá er ofsækja ykkur. Blessið en bölvið ekki. Fagnið með fagnendum, grátið með grátendum.

Dýrð sé Guði föður og syni og heilögum anda. Svo sem var í upphafi er og verður um aldir alda. Amen.  

Rísum á fætur og meðtökum postullega kveðju: Náðin Drottins vors Jesú Krists, kærleiki Guðs og samfélag heilags anda, sé og veri með yður öllum. Amen. 

Prédikun flutt í messu í Grensáskirkju sunnudaginn 2. febrúar 2025 kl. 11

Textar: Jes. 40. 25-31, Róm. 13: 8-10, Matt. 8:23-27.