Kæru
vinir, í dag erum við – eins og áður hefur komið fram – hér með góða gesti í
kirkjunni. Já, í dag er Kirkjudagur Rangæinga og hefðinni samkvæmt bjóðum við
hér í Seljakirkju Rangæinga á sérstakan hátt velkomna í kirkjuna okkar, og
bjóðum til guðsþjónustu í samstarfi við Rangæingafélagið sem sett var á stofn
þann 12. desember 1935. Á næsta ári verður því stórafmæli þar sem félagið mun
fagna 90 ára afmæli sínu.
Dæmisagan
af illu vínyrkjunum er erfið að eiga við í ljósi þess að Jesús virðist segja að
þau okkar sem hafna honum og guðsríkinu munum verða kramin undir
hyrningarsteini, sem er verk Drottins. Þegar glímt er við ritningartexta
Biblíunnar, og sérstaklega þá sem eru af þessum toga er það mikilvægt að skoða
samhengi textans og tilgang hans. Við getum tekið textanum eins og hann kemur
fyrir og komist að þeirri einföldu niðurstöðu að hver sem ber ekki ávöxt Krists
mun verða glataður, kraminn jafnvel. Einföld túlkun á ritningartextum getur
leitt til þess að við förum í fylkingar og snúumst gegn hvert öðru. Við
einblínum á það sem aðgreinir í stað þess sem sameinar. Lífið er ekki einfalt
og fylgja því alls kyns áskoranir sem við þurfum að takast á við. Því getur það
tekið okkur tíma að finna Jesú en hann gefur alltaf tækifæri á að koma til
hans, sama hver við erum og hvaðan við komum. Ekki var Sál frá Tarsus, betur
þekktur sem Páll postuli, kraminn af hyrningarsteini þegar hann gerði það að
markmiði sínu að tortíma öllum þeim sem fylgdu Jesú. Stundum þurfum við tíma
til að upplifa lífið, gera mistök og lenda í áföllum til þess að við þroskumst
og vöxum í trú. Páll fékk sitt tækifæri og hann tók það þegar hann ákvað að
breiða út fagnaðarerindið um allan heim.
En
Jesús fyrirlítur hræsni. Hann fyrirlítur þau sem segjast vera í forsvari fyrir
Guð en leiða fylgjendur sína af veginum til Drottins. Jesús beinir dæmisögu
sinni að hræsnurum, faríseum og fræðimönnum Gyðinga. Þeim sem áttu
frumburðarréttinn að guðsríki og höfðu staðnað í trú. Þeim sem jafnvel notuðu hana
sér í hag til að sýnast æðri en þau sem töldust vera guðlaus. Hann varar
vínyrkjanna, sem í þessu tilfelli eru yfirvöld Gyðinga, við því að ef þau halda
áfram á þessum vegi að þá munu þau glatast. Þeim verður tortímt og eigandi
víngarðsins mun selja öðrum vínyrkjum á leigu sem gjalda honum ávöxtinn á
réttum tíma. Rótin var orðin sýkt af græðgi, valdafíkn og hégóma sem smitaðist
út í ávexti hennar. Tími var kominn til að leyfa öðrum að njóta
fagnaðarerindisins, þeim fátæku og kúguðu, þeim bersyndugu og sjúku.
Hér
ber að nefna að Matteusarguðspjall er ritað um árin 80-90 e.Kr og þýðir það að
höfundur guðspjallsins er litaður af þeim atburðum sem áttu sér stað fyrir árið
80 e.Kr. Dæmisaga Jesú greinir frá illum vínyrkjum sem mun verða tortímt vegna
gjörða þeirra. Því er ekki ósennilegt að höfundur sé að vísa í eyðingu
musterisins árið 70 e.Kr. af hendi Rómaveldis. Gyðingar gerðu uppreisn árið 66.
e.Kr. gegn keisaranum en Rómaveldi svaraði með fullum mætti og lagði Jerúsalem
og musteri Gyðinga í rúst. Yfirvöld Gyðinga, sem vanvirtu frumburðarrétt sinnar
þjóðar, höfðu einnig misst helgasta stað jarðkringlunnar. Í dag stendur aðeins
einn múr eftir af musterinu og kallast hann grátmúrinn þar sem fjöldi Gyðinga
kemur saman til að biðja.
Rótleysi
getur verið hættulegt og jafnvel skaðlegt. Pistill þessa sunnudags fjallar í
raun um það og er ekki síður erfiður texti að glíma við. Páll biður okkur um að
halda líkama okkar í helgun og heiðri. Við eigum að vera heilög, læra að lifa
hjúskaparlífi en æskilegast væri að vera skírlíf. Páll talar inn í
grísk-rómverskt samfélag þar sem lauslæti var mikið og eðlilegt var að eiga
marga bólfélaga. Samfélagið okkar er ekki svo ólíkt því grísk-rómverska að
þessu leyti og er jafnvel hvatt til þess meðal ungs fólks sérstaklega að festa
sig ekki niður, heldur eiga tímabil þar sem allir möguleikar eru opnir. Með ári
hverju verður erfiðara að stinga niður rót þar sem grasið er ævinlega grænna
hinum megin við girðinguna í formi samfélagsmiðla og stefnumótaforrita. Páll er
ekki að skafa utan af hlutunum og myndi líklega vera mjög harðorður á
samfélagsmiðlum um þessi málefni ef hann væri lifandi í dag.
Rótleysi,
stefnuleysi og stjórnleysi getur verið spennandi. Það eru engar reglur og hver
veit hvert það leiðir þig? En til langs tíma getur það skaðað manneskjuna og
rótina sem í henni býr. Öll viljum við láta gott af okkur leiða og skilja
eitthvað fallegt eftir í þessum heimi. Til þess þurfum við að stinga niður
rótum svo að við getum vaxið, þroskast og jafnvel borið góðan ávöxt. Við
tökumst á við áskoranir, gerum mistök og verðum fyrir áföllum. En ef við
bregðumst rétt við er alltaf möguleiki á vexti og þroska. Eitt það mikilvægasta
sem manneskjan er að eiga rót og tilheyra henni. Sum okkar erum svo heppin að
eiga fleiri en eina og getum við nefnt Rangæinga sem eru hér samankomnir. Þið
tilheyrið samfélagi þar sem fólk er til staðar fyrir hvert annað og er það mjög
dýrmætt. Við viljum tilheyra, eiga stað þar sem okkur er tekið opnum örmum og
erum ekki dæmd fyrir það sem við erum. Þar sem við fáum stuðning frá öðrum
þegar áföll dynja yfir okkur. Þar sem okkur er fyrirgefið mistök okkar og
tækifæri gefið að vaxa og dafna. Jesús opnar faðm sinn og býður okkur að fylgja
sér og tilheyra guðsríki þar sem ávextir okkar munu blómstra. Jesús mun aldrei
hafna okkur. Dýrð sé Guði, föður, syni og heilögum anda, sem var í upphafi, er
og verður um aldir alda. Amen.
