Trú.is

Í Gamla testamentinu segir einmitt frá því að alltaf þegar maðurinn lætur sér detta í hug að hann hafi skilið að fullu Guðdóminn eða höndlað Guð, þá birtist Guð manninum á einhvern nýjan og fyllri máta. Kannski er það einnig reynsla þín, eins og mín.

Á miðvikudag eftir hádegi keyrði ég sem leið lá frá heimili mínu á Kársnesinu til Hafnarfjarðarkirkju. . Þá kveikti ég á gufunni og hlustaði á athyglisvert viðtal við konu á Akureyri sem rekur þar kaffihús, eða starfar þar. Ég bara man það ekki, hvort er. Þegar hún var búinn að vinna þar um langt skeið þá fór hún að velta fyrir sér hvort hún gæti ekki gert eitthvað annað við afgangs matinn en að henda honum í ruslið.

,,Það þarf að kenna fólki að deyja.“ Yfirskriftin er tilvitnun í Helga Hallgrímsson föður Hallgríms og eitt áhrifamesta verkið sýnir Helga á þessum tímamótum lífs og dauða.

Lykilorðin hér eru orðin: Guðs gjöf. Að skilningi hins spaka konungs ættu allir að hafa sömu möguleika til að njóta þeirra gjafa sem sköpun Guðs býður þeim að nýta sér en á sama tíma gagnrýnir hann þá hugmynd að maðurinn geti keypt sér hamingju með auðæfum sínum og hefur þá í huga sín eigin orð, sem hann vitnar til í undanfarandi kafla, þar sem hann lýsir því hvernig hann sjálfur byggði upp veldi sitt í Jerúsalem og varð mikill og meiri en allir sem á undan höfðu farið. Hann gleðst yfir því um tíma en sú gleði verður skammvinn og hann finnur enga raunverulega hamingju.

Hugsa sér þennan tón, um hin mannlegu samskipti, í riti sem er um 2700 ára gamalt. Huga að hinum fátæku, huga að þeim sem eru útlendir í þínu landi. Tryggja að enginn svelti, tryggja að grunnþarfir allra séu tryggðar.

Höfundar Jobsbókar velkjast ekki í vafa um að ólán fólks hefur ekkert með guðlega refsingu að gera og samfélagið, sem ól af sér Gamla testamentið og nútímafólk myndi að flestu leyti álíta forneskjulegt, velktist ekki í vafa um að samfélaginu í heild og einstaklingunum, sem mynda það bæri að tryggja lífsviðurværi öryrkja, sem í Gamla testamentinu nefnast „ekkjur, munaðarleysingjar og fátæklingar“.

Pólitísk orðræða og prédikun kirkjunnar hafa það kannski sameiginlegt að hvort tveggja byggist á hugsjónum eða því sem á erlendum málum er kallað ídeal, einhvers konar hugmynd um hið besta mögulega ástand á hverju sviði, og marga hefur dreymt um að koma á fót fyrirmyndarsamfélagi í hugmyndasögu mannsins. En sá sem prédikar og sá sem gefur kosningaloforðin kemst fljótt að því að hægara er um að tala en í að komast. Prédikarinn missir sig gjarnan í að verða siðapostuli og kosningaloforðin ganga, þegar öllu er á botninn hvolft, yfirleitt um að kynda undir æstum dansi lýðsins í kringum gullkálfinn.

Í þessum heimi eigum við í höggi við erfiða og grimma sjúkdóma. En Guð er miskunnsamur; sá Guð sem í Jesú Kristi gekk sjálfur inn í þjáningarnar okkar.

Guð er ekki siðvenjur eða sagnfræði. Guð er ekki hörmungarhyggja eða hinseginfóbía. Guð er andi, Guð er gleði, Guð er líf. Á einhvern leyndardómsfullan og undursamlegan hátt sameinar Guð hvort tveggja, ljósið og myrkið, hörmungarnar og gleðina og gefur okkur regnbogann sem tákn um það, lífsins vatn og lífsins ljós, hvort tveggja hluti af heild, allt hluti af þeirri heild sem lífið er.