Trú.is

Þrettán ára piltur, Jamie banaði jafnöldru sinni og skýringin lá ekki í fjölskylduaðstæðum Jamies eða í geðrænum kvillum eins og oft er í slíkum frásögnum. Þættirnir Adolescence, eða Unglingsár, fjalla um eftirköst þess atburðar og þeir hafa vakið sterk viðbrögð. Þar fáum við innsýn í heim ungs fólks sem er þeim eldri eins og lokuð bók. Þau fullorðnu skilja ekki hvað táknin merkja sem unglingarnir senda hverjir öðrum á samfélagsmiðlum en geta haft skaðleg áhrif á líf þeirra, framkallað skömm, einangrun og neikvæða sjálfsmynd.

Frásagnir þessar eiga það sameiginlegt að draga fram yfirnáttúrulega krafta ungmennisins Jesú. Gaman er að segja frá því að sumar þeirra hafa mótað íslenska kirkjulist. Ein sagan er af því þegar barnið Jesús hnoðaði leirkúlur og blés á þær með þeim afleiðingum að þær breyttust í spörfugla. Verk Ólafar Nordal í Ísafjarðarkirkju, fuglar himins, sækir í þá heimild þar sem leirfuglar eins og fljúga út frá altarisveggnum í helgidómnum. Svo merkilegt sem það kann að vera þá hafa margar þessar helgisagnir ratað inn í Kóraninn.

Mér kemur líka í hug mikilvægt starf ungmennafélaga um allt land sem eru með elstu félögum á landinu. Það þarf að endurvekja þennan ungmennafélags anda sem var mikill drifkraftur hér áður fyrr fyrir lýðheilsu fólks um allt land. Þau voru og eru enn í dag rekin á sjálfboðaliðastarfi eftir því sem ég kemst næst. En fyrst og fremst þurfum við að líta í eigin barm heima fyrir og gefa okkur tíma fyrir hvort annað. Gefa skjánum frí einn dag í viku og efla þess í stað tengslin við hvort annað með ýmsum skemmtilegum og uppbyggilegum og kærleiksríkum hætti þar sem samúð, traust og samvinna er í fyrirrúmi.

Já, þegar það gerist, þegar smábarnið missir jafnvægið og dettur þá segja vísindin að mikið sé að gerast í kollinum á þeim, nýjar tengingar verða til og næst verða skrefin enn fleiri. Þetta finnst mér góð kennsla. Jú lífið og náttúran kennir okkur einmitt þetta: Áður en við lærðum að ganga, þá þá þurftum við að kunna annað sem er jafnvel enn mikilvægara, nefnilega það að detta.

Hvítvoðungurinn fæðist í þennan heim í fullkomnu varnarleysi og auðsæranleika. Það finnum við vel í minni fjölskyldu þegar við handleikum þessa brothættu lífveru. Þá reynir á nærsamfélagið. Gullna reglan minnir á að við erum einnig bundin öðrum börnum. Við erum einnig vinir þeirra og vandamenn. Og þar sem við virðum hana fyrir okkur ættum við að hugleiða mannkynið allt og þá vitaskuld þá kröfu að við hlúum að framtíð þeirra einstaklinga sem jörðina byggja.

Þá sigldu kaupmenn til fjarlægra heimshorna fyrir nokkra bauka af negul og kanil. Saltnámur skiluðu miklum auði. Jesús talar um konunga í guðspjallinu, en hvaða hirð gat notið þeirrar tónistar og leiklistar sem íslenskur grunnskólanemi hefur aðgang að? Já, að fara í heita sturtu – það þótti nýlunda fyrir kynslóð afa míns og ömmu. Svona mætti áfram telja, klæðaskápar, ferðalög, leikir, svo ekki sé nú talað um heilsugæslu og læknisþjónustu. Hvaða sólkonungar áttu roð í okkur þegar kemur að því úrvali öllu? Er það von að við þykjumst tróna yfir öllu og öllum og geta valið á milli kostanna þegar kemur að sjálfum eilífðarmálunum? Munaðurinn hefur þrátt fyrir allt fengið guðlegan sess.

Við höfum einmitt litið stundarkorn frá tíðindum hversdagsins, að styttu Einars Jónssonar sem einhver furðufuglinn málaði gylltum lit nú á dögunum. Í anda þess næma raunsæis sem einkennir verk listamannsins er dregin upp mynd af hlutskipti hinna jaðarsettu og brottræku úr samfélagi fólks hér forðum. Útlaginn ber látna konu sína á bakinu, með barnið í fanginu og á undan gengur hundurinn.

Og því má ekki gleyma að þegar kemur að okkur sjálfum erum erum við oftar en ekki hörðustu dómararnir. Myndin af Jesú kallast þar á við myndina af okkur sjálfum. Já, hvað sjáum við þegar við lítum spegilmynd okkar? Er það manneskja sem stenst ekki hinar hörðustu kröfur? Af hverju þurfa kröfurnar að vera svo harðar? Eru það ekki skilaboð dagsins að við eigum að slaka á, í þeim efnum? Leyfa okkur að vera þær manneskjur sem við erum, með ákveðina breyskleika en um leið svo mikla möguleika á að vaxa og gera gott.